De tijden veranderen
U las misschien in de krant het overlijdensbericht van Henri Lenders, gewezen advocaat aan de balie van Hasselt. Hij ging met pensioen op zijn 70 ste verjaardag op 1 januari 1998. Hij was zijn carrière aan de balie aangevat in 1958 en zijn naam prijkte tussen 1961 en 31 december 1997 op het tableau van de orde. Alleen de oudere confraters kunnen hem zich nog herinneren en voor de geest halen als de fietsende confrater. Hij was van de generatie die nog enkel een mechanische typmachine gebruikte (de enige frivoliteit was dat het inktlint in zwarte of rode stand kon worden gezet) en voor wie een fotokopieermachine iets modernistisch was. Vele confraters van zijn generatie maakten de stukken nog in origineel over aan de tegenstrever die deze na inzage netjes in origineel terugbezorgde.
Er is de laatste jaren wel wat veranderd aan de balie, al is de evolutie van de laatste tien jaar veel spectaculairder dan de voorgaande periodes. Toen 20 jaar geleden de balie een deontologische aanbeveling maakte om ook een e-mailadres te hebben, leidde dat bij enkele confraters tot hevig protest. Toen een oudere confrater toch onder druk werd gezet ook een e-mailadres te hanteren liet hij het adres noemail@thisperson.be opnemen in het balieboekje (dat was het toen nog jaarlijks verspreide adressenboekje van de balie). Overigens is de algemene verplichting om de e-mail te gebruiken pas zeer recent in de OVB-codex deontologie opgenomen.
Er was een coronacrisis nodig om ook de balie vertrouwd te maken met elektronische neerlegging van stukken en conclusies. De tijd dat het net voor sluitingsuur van de griffie het aanschuiven was om nog “de stempel” te krijgen voor tijdige neerlegging van een conclusie, ligt dan nu ook maar sindsdien definitief achter ons. Dat de afhandeling van faillissementen volledig digitaal zou kunnen, was tien jaar geleden volstrekt ondenkbaar en ook nu pas ingeburgerd.
Er zijn niet alleen de technische evoluties. Er zijn ook steeds meer confraters, en na de fusie tussen de balies van Hasselt en Tongeren zijn we in Limburg met meer dan 1.000 advocaten. Oudere confraters herinneren zich nog de toespraken van wijlen Stafhouder Maris (meerdere malen stafhouder aan de balie van Hasselt) die ieder jaar op het slotbanket het woord nam om eraan te herinneren dat toen hij tussen de twee wereldoorlogen zijn baliestage aanvatte, de overige confraters hem vroegen wat hij daar kwam doen, omdat er al te veel advocaten waren. Hij debiteerde graag dat er bij aanvang van zijn loopbaan in het arrondissement Hasselt 13 advocaten waren.
Op dit ogenblik is Mr. Renaat Broekmans onze oudste confrater aan de Limburgse balie en dus onze nr. 1 van het tableau. Hij was stafhouder tussen 1994 en 1996. Hij was – en is – de minzaamheid zelve. Hij volgt de juridische evoluties nog op de voet. Mr. Broekmans kwam recent als toehoorder tussen op een Limburgse Rechtsconferentie, waarin hij interessante beschouwingen gaf over de discrepantie tussen het theoretisch juridisch kader en dagdagelijkse praktijk. Met zijn jarenlange ervaring kan hij ook op dat vlak met groot gezag spreken.
De balie heeft een grote traditie en het is goed dat deze wordt gekoesterd. Van de top 10 van het tableau zijn de meesten ook nog écht actief en dat is een verrijking voor de balie. Zij verdienen onze aandacht. Vrijdag vindt de openingsconferentie in Antwerpen plaats. Daar is er een oude traditie om de nr. 1 van het tableau een staande ovatie te geven. Ook na de fusies van de balies van de provincie Antwerpen blijft Mr. Tricot er de nr. 1. Hij zal weer stralen wanneer de spotlights even op hem zullen gericht zijn. Waarom zouden we dat ook niet in Limburg invoeren?
Deze week zal er nog een andere oude traditie weer tot leven worden gebracht met de mosselsouper van de conferentie van de jonge balie. Sinds mensenheugenis is dat de plaats waar de nieuwe stagiairs aan de balie worden voorgesteld. De tijden mogen dan wel veranderd zijn, maar de maaltijd, het rijkelijk vloeiend gerstenat (en andere dranken) en de ambiance blijven onverstoord hetzelfde. De tijdsgeest zorgde ervoor dat, mits wat aandringen, het ook mogelijk was om een vegetarisch alternatief te bestellen, maar veel verder gaat de evolutie niet.
De balie blijft die biotoop van wat het al zo lang was: een groep bevlogen juristen die beroepshalve permanent met elkaar in de clinch gaan, maar daarnaast ook altijd aandacht blijven hebben voor de mens achter de tegenstrever die we met confrater aanspreken.
Hugo Lamon